شرکت دانش بنیان چیست؟
شرکت ها و موسساتی که هدفشان ترکیب و بازدهی علم و ثروت ، پیشرفت اقتصادی بر پایه دانش ، تجاری سازی و تبدیل ایده ها و اختراعات حاصل از تحقیق و توسعه ، به خدمات قابل عرضه در بازار و ایجاد شغل و تولید ثروت به شرط اینکه در زمینه فناوری برتر باشد را شرکت دانش بنیان می گویند که دانش و فناوری جزء جدایی ناپذیری از دارایی های آنها می باشد.
این نوع شرکت در حقیقت شرکتی است که علاوه بر تولید و فروش محصولات در بستر فناو ری برتر ، سرمایه گذاری زیادی در بخش منابع انسانی و تحقیق و پژوهش مجموعه خود نموده و با جذب متخصصین اقدام به تولید و یا ارتقای کالا و خدمات این گروه محصولات می گردد . حال نکته اینجاست که چه زمینه فعالیت شرکتی در حوزه فعالیت فناورانه بادرجه بالا قرار دارد ؟ در پاسخ به این سوال باید گفت شرکتی که محصولات و خدمات آن جزو فهرست کارگروه دانش بنیان کشور باشد که در ادامه مقاله به آن به تفضیل خواهیم پرداخت.
محصولات شرکت های دانش بنیان چیست ؟
برای ثبت شرکت دانش بنیان همانگونه در ابتدای مقاله اشاره گردید محصولات تولیدی و کالا ها و خدمت شرکت بر خلاف دیگر شرکت های تجاری، بایستی در بستر ایده های نوآورانه و اختراعات و کاربردی نمودن دانش فنی زایش نماید و با خلق ایده های نوآورانه و اختراعات، و تولید محصولات در بستر فناورانه با ارزش افزوده زیاد و پیچیدگی تخصصی و فنی والا بتوان ارزش افزوده ی زیادی را نصیب اقتصاد کشور نمود و از میزان وابستگی آن به کشورهای دیگر کاست .
از اینرو در واقع شرکتی دانش بنیان خواهد بود که محصولات و خدمات تولیدی آن در بستر فناورانه و با ارزش افزوده فراوان باشد.
هر چه میزان نیاز عمومی کشور و زمینه کمبود تکنولوزیکی بومی کشور برای محصول یا خدماتی بیشتر باشد ، نتیجتا شرکت های پیشرو در پژوهش میزان تحقیق و توسعه خود را بیشتر خواهند نمود و در این میان کالاها و محصولاتی با ارزش افزوده والا خلق شده که باعث اشتغال زایی پایدار در کشور و قطع وابستگی این مرز و بوم به بیگانگان می گردد.
حال در ادامه به معرفی کالا ها و خدمات دانش بنیان می پردازیم.
محصولات و خدمات دانشبنیان را میتوان به دو سطح کلی تقسیم بندی نمود:
کالا های دانش بنیان را میتوان در دو دسته تفکیک نمود و برای ثبت شرکت دانش بنیان بایستی کالاهای متقاضی دانش بنیان شدن، در یکی از دسته های زیر قرار داشته باشد . این تقسیم بندی در دو سطح به شرح زیر معرفی میگردد:
1- دسته اول شامل کالاها و خدمات دانشبنیان سطح یک می باشد.
منظور از کالا های این دسته ، کالا و محصولاتی است که در حوزه فناور ی های والا و با ارزش افزوده زیاد و پیچیدگی و دانش فنی والا به تایید و تصویب « کارگروه دانش بنیان » می رسد. در واقع محصولاتی که در حوزه فناوری های والا بالاترین میزان پیچیدگی تخصصی، تکنولوژیکی و فنی را دارند مشمول همه حمایت های قانونی در این حوزه میگردند.
2- دسته دوم شامل کالاها و خدمات دانشبنیان سطح دو می باشند .
منظور از کالا های دسته دوم به محصولاتی اطلاق میگردد که نسبت به محصولات گروه اول از از نظر دانش فنی، تخصصی و تکنولوژیکی در رسته پایین تری قراردارند ولیکن همچنان ارزش افزوده والایی داشته و در بستر فناورانه برتر قرارداشته باشد . در واقع قانون گذار برای محصولات با دانش فنی ، تخصصی کمتر امتیازات و مزایای کمتری در نظر خواهد گرفت و این دسته شامع معافیت مالیاتی نخواهند شد.
لازم به ذکر است که صرف اینکه محصولات یا خدمات یک شرکت در سطح یک یا دو قرار بگیرد، موجب تایید شدن محصولات شرکت و ثبت شرکت دانش بنیان نخواهد شد، بلکه شرکت باید ثابت کند دانش فنی طراحی محصول را نیز دارد.
انواع شرکت های دانش بنیان
برای ثبت شرکت های دانش بنیان ابتدا بایستی با انواع شرکت های آن آشنا شوید . برای تقسیم بندی مناسب انواع این نوع شرکت ها ، سازمان همکاری و توسعه اقتصادی بر اساس میزان ابهامات و پیچیدگی های فنی، سطح فناوری محصولات و صنایع را به چهار دسته تقسیم کرده، همچنین به طور کلی بر اساس سطح نوآوری و ابتکار در تولید محصولات و خدمات، اظهارنامه های مالیاتی شرکت و میزان درآمد حاصله از فروش محصولات دانش بنیان، انواع شرکت های دانش بنیان به چهار دسته تقسیم بندی می شوند:
- شرکت هایی با محصولات بالاترین میزان تحقیق و توسعه که به آن نوپا نوع 1 می گویند.
- شرکت هایی با محصولات فناوری سطح متوسط به بالا که به آن نوپا نوع 2 می گویند.
- شرکت هایی با محصولات فناوری سطح متوسط به پایین که به آن تولیدی نوع 1 می گویند.
- شرکت هایی با محصولات فناوری سطح پایین که به آن تولیدی نوع 2 می گویند.
انواع شرکت های تولیدی و نوپا دانش بنیان
شرکت دانش بنیان نوپا نوع 1 :
اگر شرکتی کارکرد عملیاتی ای نداشته باشد که منجر به ارائه اظهارنامه مالیاتی برای سال قبل شود یا اساسا درآمد عملیاتی نداشته باشد، بتواند محصولاتی که در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده بالا و پیچیدگی فنی بالا در سطح یک را در حد نمونه آزمایشگاهی ارائه نماید، در زمان ثبت شرکت دانش بنیان نوپا نوع یک محسوب می شود.
شرکت دانش بنیان نوپا نوع 2 :
اگر شرکتی کارکرد عملیاتی ای نداشته باشد که منجر به ارائه اظهارنامه مالیاتی برای سال قبل شود یا اساسا درآمد عملیاتی نداشته باشد، بتواند محصولاتی که در حوزه فناوری های برتر و با ارزش افزوده بالا و پیچیدگی فنی بالا در سطح دو را در حد نمونه آزمایشگاهی ارائه نماید، شرکت دانش بنیان نوپا نوع دو محسوب می شود.
شرکت دانش بنیان تولیدی نوع یک :
اگر شرکتی حداقل 25 درصد از درآمد عملیاتی سال مالی قبل را طبق اظهارنامه مالیاتی از محل فروش کالاها یا خدمات کالاهای سطح یک به دست آورده باشد، شرکت تولیدی نوع یک محسوب می شود.
شرکت دانش بنیان تولیدی نوع دو :
اگر شرکت صنعتی که طبق اظهارنامه مالی خود دارای درآمد عملیاتی بوده اند، بخواهند در حوزه فناوری های برتر فعالیت داشته باشند، در صورت داشتن یکی از دو شرط زیر، شرکت تولیدی نوع دو محسوب خواند شد:
1- اگر بتوانند کالاها یا خدمات سطح یک یا دو را حداقل در نمونه آزمایشگاهی ساخته و ارائه کند.
2- شرکت مجری دست کم یک پروژه « مهندسی، پیمانکاری و ساخت» باشد به شرط اینکه ده درصد قیمت قرارداد پروژه ناشی از معیارهای کالاها و خدمات دانشبنیان مورد تایید باشد.